MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY VÀ HỌC LỚP 2

Vậy Làm thế nào để chất lượng dạy và học lớp 2 được nâng cao?   
Từ thực tế giảng dạy của bản thân và kinh nghiệm của chị em đồng nghiệp tôi xin đưa ra các một số giải pháp sau đây mà chúng tôi đã thực hiện trong những năm qua.
- Trước hết, HS lớp 2 khả năng nhận thức còn trực quan cụ thể, hơn nữa các em vừa mới xong lớp 1, mới biết đọc, viết, thậm chí một số em còn thao tác chậm….., bước sang lớp 2 đòi hỏi các em thao tác nhanh hơn, viết nhiều hơn, lại bắt đầu với các môn học mới, lạ đối với các em đặc biệt trong môn Tiếng Việt có hai phân môn mới đó là Luyện từ và câu và Tập làm văn, hai phân môn này đòi hỏi các em phải có vốn từ, hiểu biết về cuộc sống xung quanh để vận dụng vào bài viết, bài làm của mình nên không tránh khỏi bỡ ngỡ và khó đối với các em, hơn nữa ở lớp 1các em được học chương trình công nghệ, sang lớp 2 các em lại học chương trình hiện hành nên sẽ có một bước chuyển tiếp quan trọng đòi hỏi mỗi GV chúng ta cần có cái nhìn và phương pháp dạy học phù hợp
Chính vì thế ngay từ khi nhận lớp: GV lớp 2 chúng tôi phải tìm hiểu thật cụ thể mỗi học sinh về khả năng tiếp thu, năng lực học tập, những thế mạnh cũng như một số tồn tại của mỗi em. Từ đó nắm bắt được tâm sinh lí, hoàn cảnh riêng, khả năng nhận thức, tiếp thu của cá nhân HS để có các phương pháp  dạy học tích cực, phù hợp.
Tuần O, GV cần Tiến hành tìm hiểu và khảo sát chất lượng HS. GV xây dựng kế hoạch dạy học phân hóa theo đối HS trong những tuần đầu của lớp 2, GV vừa dạy kiến thức mới vừa ôn tập các kiến thức, kĩ năng cho những HS đầu dưới nhất là kĩ năng đọc viết để đảm bảo cho các em  theo được chương trình lớp 2 ngay từ đầu năm học.
Đối với những HS còn lại, ngay từ tuần O GVL2 phải tìm hiểu kĩ chương trình CNTV lớp 1 để có bước tiếp cận nối tiếp, tránh sự đứt quảng,  đặc biệt cho HS ôn tập lại các động hình, động lệnh  đã học ở lớp 1và luật chính tả ở lớp 1 để tao được sự nối tiếp trong quá trình dạy học.
Trong tuần 0 chúng tôi tập cho các em cách học nhóm, cách thảo luận trình bày trước nhóm, trước lớp, tập cho các em một số trò chơi học tập, khởi động.
Trong quá trình dạy học, GV L2 thường xuyên nhắc nhở, điều chỉnh và rèn luyện cho HS ngồi viết đúng tư thế, đúng khoảng cách và cầm bút đúng kĩ thuật, tăng cường sử dụng động hình trong các tiết dạy, đặc biệt là các động hình được hình thành ở lớp 1 như cách đánh vần, sử dụng các sách,vở,bảng như thế nào….. quan tâm đến tốc độ đọc viết của học sinh trong các tiết dạy, trong từng thời điểm đánh giá. Tạo cơ hội cho học sinh được hoạt động, được luyện tập nhiều, củng cố các kiến thức, kĩ năng đã học.
Đối với môn Tiếng Việt là môn học có nhiều cái mới và khó đối với học sinh lớp 2, GV cần tăng cơ hội cho học sinh luyện đọc, luyện viết, đặt câu, làm văn, tổ chức đọc sách, tổ chức thi đọc ngay tại lớp, hội vui đọc tốt đọc hay, hay là tổ chức các hoạt động kể chuyện theo sách, đọc diễn cảm, viết nhanh, đẹp, văn hay chữ đẹp, vở sạch chữ đẹp, hay là tạo cho các em  tham gia phong trào đọc sách vì tương lai …… Tăng cường cho các em luyện đọc: đọc từ, đọc câu, đọc đoạn, bài. Đọc đúng, đọc nhanh thì giúp các em viết đúng, đảm bảo tốc độ hơn.
Qua các tiết học, hoạt động NGLL, vui chơi..hướng dẫn các em nói, trả lời câu hỏi, diễn đạt rõ ràng,  từ đó giúp các em biết viết câu đúng, biết sắp xếp câu để viết đoạn văn ngắn.Tạo cơ hội cho học sinh luyện tâp thường xuyên, không chỉ chờ đến tiết Luyện tập thực hành mới luyện tập mà ngay trong từng môn học, tiết học, sinh hoạt 15 phút, sinh hoạt tập thể, tạo cho các em có một sân chơi bổ ích, lí thú.
- Hai là, thực hiện đổi mới PPDH có hiệu quả trong từng tiết lên lớp. Trong dạy học cho HS lớp 2 cần phải ưu tiên tính cụ thể, tỉ mỉ, trực quan. Giáo viên phải sử dụng triệt để, có hiệu quả  tranh ảnh có trong SGK cộng với tranh ảnh, đồ dùng, thiết bị dạy học được cung cấp, sưu tầm và tự làm. GV ứng dụng khéo léo DĐ DH cho bài dạy sinh động, hấp dẫn  thu hút học sinh. Biết là sáng tạo trong dạy học nhưng phải có cái chuẩn, cái  sáng tạo trong khuôn khổ, không lệch chuẩn, tránh quá khó đối với các em…..
Chúng ta đã có tài liệu chuẩn KTKN, đó là cơ sở giúp GV chủ động hơn, linh hoạt hơn trong việc dạy học sát đối tượng. Hệ thống câu hỏi cho HS lớp 2 cần phù hợp, không quá dài, khó hiểu đối với các em. Bảo đảm nội dung và PPDH phù hợp từng đối tượng HS, nghĩa là phải cá thể hóa hoạt động dạy học, tạo điều kiện cho tất cả HS được tham gia phát biểu, chữa bài trước lớp, giúp các em xóa bỏ mặc cảm yếu kém và tự tin hơn trong học tập. 
- Ba là:  Để tránh sự nhàm chán cho HS trong quá trình học tập, GV cần thiết kế đa dạng các hình thức tổ chức dạy học phù hợp với đặc trưng bài học, với đặc điểm và trình độ học sinh. Trong một tiết học có thể bài tập này tổ chức theo nhóm hoặc cá nhân, bài tập khác tổ chức dưới dạng trò chơi, giải đố, hái hoa dân chủ, thi “Rung chuông vàng” ...
Đa dạng hình thức tổ chức có sức hấp dẫn thu hút học sinh làm cho tiết học nhẹ nhàng các em hứng thú và dễ ghi nhớ kiến thức. Đầu mỗi tiết học, hoạt động khởi động chủ yếu bằng hình thức tổ chức các trò chơi, trả lời những câu hỏi đơn giản, phù hợp với ND bài học để tạo tâm thế vui tươi, sẵn sàng tham gia tiết học của các em. Bên canh đó GVL2 phải Tạo được  hứng thú học tập  cho HS bằng việc xây dựng môi trường thân thiện giữa cô và trò, trò và trò.
Bên cạnh việc tác động vào nội dung và phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, thì việc thiết lập được mối quan hệ hợp tác tích cực tốt đẹp giữa GV và trò, giữa các trò cũng sẽ tạo hứng thú cho học sinh. Hình thức tổ chức dạy học hấp dẫn cùng với một bầu không khí thân ái trong giờ học sẽ tạo ra sự hứng thú cho cả cô và trò. Trong giảng dạy đối với học sinh lớp 2, kiến thức còn đơn giản nhưng lại rất mới đ/v các em, GV luôn biết động viên, tránh áp đặt, có thái độ tôn trọng kết quả của các em, biểu dương kịp thời; nhắc nhở, phê bình  khéo léo, tránh cho các em mặc cảm hoặc chán nản. Đặc biệt GV cần phải  thật kiên  nhẫn, tỉ mỉ,kiên trì, tránh nóng vội trong dạy học.
Gv cần phải phối hợp chặt chẽ với phụ huynh, trao đổi, thống nhất phương pháp để giáo dục các em có hiệu quả, đặc biệt tạo cho các em thói quen tự học, khuyến khích, hướng dẫn động viên các em cần được sự hỗ trợ từ cha mẹ học sinh.
Nhờ làm tốt các giải pháp đó mà cuối năm học hầu hết hs lớp 2 đều đọc thông viết thạo, kĩ năng tính toán khá tốt, kĩ năng viết văn của các em cũng được nâng lên rõ rệt.
Trên đây là một số ý kiến của chúng tôi về việc: “Nâng cao chất lượng dạy và học lớp 2”. Kính mong các bạn góp ý để chúng tôi thực hiện được tốt hơn nữa trong công tác giảng dạy.